"Dat is wel snel, zoiets schept verwarring, vooral omdat je van tevoren wéét dat de staat dit meteen gaat aanvechten. Ik denk dan: stel die opheffing wordt toch opgeschort, dan wordt het toch heel moeilijk voor agenten om vanavond die avondklok te handhaven. Had de rechter het kabinet niet wat meer tijd kunnen geven? " Geen tijd te verliezen Het kabinet heeft volgens Wierenga steeds op twee paarden gewed. "Wel het parlement erbij halen en aan de andere kant een procedure volgen waarbij geen tijd te verliezen is. " Waarom het kabinet dat heeft gedaan, is voor Wierenga gissen. "Misschien zijn ze onbekend met de regelgeving, met hoe de wet werkt. " Lees ook: Rechtbank: avondklok moet per direct worden opgeheven Maar hoe zit het dan vanavond? Inmiddels heeft het kabinet het avondklokbesluit aangevochten door een spoedappel in te dienen. Geerten Boogaard, bijzonder hoogleraar decentrale overheden aan de Universiteit Leiden, vermoedde vanochtend al dat het kabinet dat zou doen. Het is een soort turbo-procedure bij het gerechtshof.
"Als je een spoedeisende procedure volgt, dan rijmt het niet met drie dagen uitgebreid debatteren. Als je de tijd neemt om met het parlement te overleggen, heb je geen blijkbaar geen spoed. " De voorzieningenrechter die het besluit vanochtend in de Haagse rechtbank heeft genomen, heeft ook gezegd: de avondklok lag al eerder op tafel als optie om in te voeren in Nederland. Ook daarom besloot de rechter: niet spoedeisend. 'Het had sneller gemoeten' Ook Geerten Boogaard, hoogleraar decentrale overheden aan de Universiteit Leiden, stelt dat de rechtbank in Den Haag een 'zeer goed punt' heeft. "In alle omstandigheden heeft de rechter die deze uitspraak deed gelijk", zegt hij. "Het besluit rondom de avondklok had inderdaad veel sneller gemoeten. " De hoogleraar stelt dat het goed is dat er kritisch wordt gekeken naar de procedure die het kabinet heeft gevolgd. "Daar zijn fouten gemaakt en het is heel goed dat een rechter hier probleem maakt. " Wel is hij ook kritisch dat de avondklok per direct moet worden opgeheven.
De avondklok is ingesteld op basis van een noodwet, waarin staat dat een kabinet in noodgevallen regels kan invoeren zonder overleg met de Tweede en de Eerste Kamer. Maar volgens de rechtbank was de avondklok geen maatregel waarmee niet kan worden gewacht 'zoals bijvoorbeeld het geval is bij een dijkdoorbraak'. 'Geen sprake van spoedsituatie' De overheid en het adviserende Outbreak Management Team (OMT) dachten namelijk al een tijdje na over de avondklok. Ook het feit dat er tijd was voor een spoeddebat in de Tweede Kamer 'maakt duidelijk dat van een daadwerkelijke spoedsituatie in dit geval geen sprake was'. De rechtbank twijfelt ook aan het nut van de avondklok. Daar zijn volgens de uitspraak 'grote vraagtekens' bij te zetten. 'Daarbij weegt zwaar dat de pandemie al bijna een jaar duurt en erkend is dat de druk op de zorg momenteel minder groot is dan eerder het geval is geweest. ' 'Inbreuk op vrijheid' Volgens de voorzieningenrechter in Den Haag maakt de avondklok 'een vergaande inbreuk op het recht op bewegingsvrijheid en de persoonlijke levenssfeer'.
'Geen uitstel' 16 februari 2021 10:28 Aangepast: 16 februari 2021 13:17 Een lege winkelstraat in Gouda. Beeld © Tobias Kleuver Media De Nederlandse Staat moet de avondklok laten vervallen. Dat heeft de rechtbank in Den Haag vandaag geoordeeld, nadat Viruswaarheid hier een zaak over aanspande. De staat heeft inmiddels bekendgemaakt in hoger beroep te gaan. De avondklok is ingesteld op basis van een noodwet, waarin staat dat een kabinet in noodgevallen regels kan invoeren zonder overleg met Tweede en Eerste Kamer. Maar volgens de rechtbank was de avondklok geen noodsituatie 'zoals het geval is bij een dijkdoorbraak'. Volgens de voorzieningenrechter in Den Haag maakt de avondklok 'een vergaande inbreuk op het recht op bewegingsvrijheid en de persoonlijke levenssfeer'. Bovendien beperkt de regel 'onder meer het recht op vrijheid van vergadering en betoging'. Toelichting van de rechtbank: Het kabinet heeft inmiddels bekendgemaakt het besluit aan te gaan vechten. De staat gaat in hoger beroep (een zogenoemd spoedappel) en wil dat de avondklok wordt gehandhaafd tot de definitieve uitspraak in hoger beroep.
Een spoedappel is een soort turbo-procedure bij het gerechtshof. Zoiets kan alleen worden ingesteld bij een hoger beroep van een kort geding. Te snel? Het is nog onduidelijk wanneer er een uitspraak komt van de hogerberoepsrechter. Als die stelt dat het te snel is om de avondklok vanavond al op te heffen, dan kan er worden besloten dat de opheffing niet onmiddellijk hoeft. Dat zou het kabinet meer tijd geven om te kijken of ze de avondklok via een voortzettingswet kunnen regelen. Reactie Viruswaarheid Willem Engel, leider van Viruswaarheid, is tevreden met de uitspraak. "Ik ben het helemaal met de rechter eens. De wet is misbruikt. Er was geen nood. " "Nu moeten we doorzetten", vervolgt Engel. "Er moet een parlementaire enquête komen, de verantwoordelijken moeten zich verantwoorden voor de rechter. " Het is nog niet bekend wat de gevolgen van de uitspraak zijn voor de boetes die zijn opgelegd voor overtreding van de avondklok. Dat waren er vorige week nog 7000. Bekijk ook: Sneeuwbalgevecht politie direct na verstrijken avondklok De avondklok stond sneeuwpret niet in de weg.
Na het wrakingsverzoek van de protestgroep wordt uitgegaan van een verdere gespannen sfeer tussen de vertegenwoordiging van Viruswaarheid en het hof. 16. 28 | Proces snel geschorst, Viruswaarheid wraakt hof Protestgroep Viruswaarheid heeft het gerechtshof in Den Haag kort na aanvang van het proces gewraakt, waardoor het proces snel werd geschorst. Jurist Jeroen Pols van de protestgroep noemde de rechter vooringenomen omdat hij niet het woord kreeg van haar. De voorzitter was onverbiddelijk en dreigde Pols uit de zaal te laten zetten toen hij bleef protesteren tegen de gang van zaken. 14. 20 | Rutte: 'Blijf thuis, avondklok of niet' Het vonnis van de rechtbank om een streep te zetten door de avondklok is 'echt een tegenvaller'. Dat zei premier Mark Rutte tijdens een ingelaste persconferentie over het oordeel. Minister-president Mark Rutte roept iedereen 'met klem' op 's avonds thuis te blijven, ook als het kabinet er in hoger beroep niet in slaagt de avondklok in stand te houden. De maatregel is volgens de premier onverminderd noodzakelijk om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan.
2. En nu? Met man en macht aan het werk? Uzman: "Klopt. En dat doet het kabinet ook. Vrijdag dient het hoger beroep en het kabinet wil niet nóg een blauwtje lopen. De spoedwet is dus ook een back-up. Als Viruswaarheid ook in hoger beroep gelijk krijgt – en de avondklok van tafel moet – dan heeft het kabinet de spoedwet dus om op terug te vallen. De avondklok kan dan gewoon blijven. " De verwachting is dat de uitspraak van het hoger beroep maandag is. "Dan moet dus ook de spoedwet klaar zijn. " 3. Een race tegen de klok dus. "Ja", zegt Uzman. "Een spoedwet is net als een gewone wet. Maar alles gaat, zoals de wet al zegt, sneller. De wet begint in de ministerraad, dan vraagt het kabinet advies bij de Raad van State, de belangrijkste adviseur over wetgeving. Vervolgens moet de wet goedgekeurd worden door de Tweede en Eerste Kamer. En ten slotte zet de koning zijn handtekening. " 4. Kan er nog een kink in de kabel komen? Die kans is klein, zegt politiek commentator Frits Wester. "De spoedwet ligt nu bij de Raad van State.
Expert legt uit 16 februari 2021 12:13 Aangepast: 16 februari 2021 13:41 Stille straten na 21. 00 uur in Amsterdam (archieffoto). Beeld © ANP Commotie rondom de avondklok. De rechter stelde vanochtend dat die per direct moet worden opgeheven, het kabinet vecht dat besluit weer aan. Maar: hoe is de rechter tot dit besluit gekomen? Begrijpelijk, noemt noodrechtspecialist Adriaan Wierenga van de Rijksuniversiteit Groningen de uitspraak van de rechtbank in Den Haag over de avondklok. "Het verkeerde juridische instrument is ingezet om tot de avondklok te komen. " Spoedsituatie of niet? Het kabinet gebruikte de Wet Buitengewone Bevoegdheden Burgerlijk Gezag (WBBG), ook wel de 'wet noodtoestand' genoemd, om de avondklok er te laten komen. "Die wet is bedoeld voor uitzonderlijke omstandigheden waarbij er echt een spoedsituatie is", zegt Wierenga. Denk daarbij aan een dijkdoorbraak. "In dit geval heeft de regering drie dagen de tijd genomen om met het parlement te overleggen over de avondklok", vervolgt de noodrechtspecialist.
Tot vorige week heeft de politie bijna 26. 000 avondklokboetes uitgedeeld. Viruswaarheid blij De avondklok ging in op zaterdag 23 januari en zou aanvankelijk 3, 5 week duren, maar de maatregel werd vorige week verlengd tot en met 2 maart. Wie zonder geldige reden op straat komt, riskeert een boete van 95 euro. De rechtszaak was aangespannen door de stichting Viruswaarheid, die wordt geleid door Willem Engel en Jeroen Pols. Zij stelden dat de "inperking van grondrechten, die zijn verankerd in de grondwet en internationale verdragen, niet zo maar terzijde kunnen worden geschoven". Viruswaarheid laat weten heel blij te zijn met de rechterlijke uitspraak. Voorman Willem Engel noemt het "een flinke opsteker". "Ons vertrouwen was tot een minimum gedaald omdat we eerdere zaken hebben verloren. Maar deze zaak is zo evident en dat heeft de rechtbank nu ook ingezien. "
Die wet maakt het mogelijk om in 'spoedeisende en buitengewone omstandigheden' de avondklok in te voeren. Wat ging er mis? Uzman: "Volgens de rechtbank waren de omstandigheden niet zo spoedeisend dat de gewone procedure niet gevolgd kon worden. En is dit dus niet de juiste weg geweest. Met de spoedwet wil het kabinet die procedurefout nu herstellen. " Omdat het gerechtshof in Den Haag gisteravond het vonnis van de rechter voorlopig heeft opgeschort, is de avondklok nog wel geldig. Het hof deed dat op verzoek van de Staat, die hoger beroep had aangetekend tegen het vonnis. De rechter vond het belang van de Staat zwaarder wegen dan het belang van protestgroep Viruswaarheid. Dat van Viruswaarheid is beperkt tot een aantal dagen volgens het hof, het belang van de Staat is het voorkomen van een jojo-effect. Bekijk ook: Rutte en Willem Engel reageren op uitspraak avondklok Demissionair premier Rutte noemt de maatregel zeer belangrijk, maar Viruswaarheid-leider Willem Engel zegt dat de rechtspraak haar geloofwaardigheid heeft verloren.